Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, çeşitli programlara katılmak üzere Ankara’dan yüksek süratli trenle Eskişehir’e geldi.
Eskişehir Valisi Erol Ayyıldız tarafından karşılanan Bakan Çavuşoğlu, valiliği ziyaret etti. Eskişehir Valisi Ayyıldız’dan kentteki çalışmalarla ilgili bilgi alan Çavuşoğlu daha sonra Osmangazi Üniversitesi rektörü Prof. Dr. Kemal Şenocak’ı makamında ziyaret edip, daha sonra kongre merkezinde öğrencilerle buluştu.
Türkiye’nin dış siyasetlerini anlatan Çavuşoğlu, koronavirüsün akabinde dünyadaki gelişmeleri sıraladı.
İsveç ve Finlandiya’nın NATO üyelikleri konusunda da değerlendirmelerde bulunan Bakan Çavuşoğlu, 2 ülkenin de Türkiye’nin tasalarını gidermesi gerektiğini savundu.
“Anlamak yetmez, korkularımızı gidermeniz lazım”
NATO’nun genişlemesini desteklediklerini tabir eden Çavuşoğlu, şu sözleri kullandı:
“Herkesin bugün global sistemde milletlerarası sistemde yapabileceği kolay bir şey değil zira çok baskı var. Ülkeler, milletler üzerinde çok baskı var. Azınlıklar üzerinde çok baskı var. Öbür taraftan İsveç ve Finlandiya’nın NATO üyelikleri konusunda da teröre takviye veren, ülkemize kısıtlama uygulayan ülkelerle müttefiklik yapılamayacağını söylüyoruz. Rastgele saklı bir gündemimiz yok. Biz NATO’nun genişlemesini destekleyen bir ülkeyiz. Lakin bize saldıran terör örgütüne dayanak veren ülkeden müttefik olursa, siz müttefik olacaksanız biz sizin dertlerinizi anlıyoruz. Sizin de müttefiklerin tasalarını anlamanız lazım. Anlamak yetmez, gidermek lazım.
Türkiye’ye karşı savunma sanayii eserlerinde kısıtlama getireceksiniz. Kısıtlamanın münasebeti ne? PKK ve YPG’ye yönelik operasyonlarımız. Yani terörle uğraşımız. Yani bir kısıtlama, eser satmama kararı kime karşı alınır? Düşmana karşı değil mi? Bağlantılarınızın hiç olmasını istemediğiniz ülkelere karşı olur. Var işte dünyada herkesin bağlantılarını yani aşağı üst minimumda tuttuğu ülkelerde var sistemin içinde. Lakin siz Türkiye üzere Avrupa’ya çok değerli katkı sağlayan bir ülkeye kısıtlama getiriyorsunuz. Açıkça bunu söylüyoruz. Bu telaşlarımızın giderilmesi gerektiğini ve bu ülkelerin de bu istikamette somut adımlar atması gerektiğini söyledik. Kendilerine dokümanla de verdik”
“Göç global bir sorun”
DHA’nın haberine nazaran, koronavirüsün ardından dünyadaki gelişmeleri sıralayan Çavuşoğlu, “Bugün göç global bir sorun, tarım, terörle gayret, terörle çaba de ikili standart. İklim değişikliği gerçek yaşıyoruz. Süreksiz bir trend değil, ekonomik kriz. Tüm dünyada buna misal sıkıntıları çözmek ve geleceğe yönelik istikrarı güçlendirmek için birlikte çalışmak gerekir. Memleketler arası sistemin o nedenle güçlü olması gerekir. Zira bu sıkıntılarla bir ülke, bir millet tek başına gayret edemez. Bir milletlerarası örgütte tek başına çaba edemez. O nedenle global sistemin bir taraftan güçlendirilmesi, bir taraftan da aktif çalışması ahenk içinde çalışması da kıymetli. Bu kurallar altında, değişen dünyada liderlik yapabilecek maalesef ülke sayısı da çok az. Başınızda canlandırın, kaç tane ülke bahsettiğimiz sıkıntılarda samimi bir biçimde çözmek için uğraş sarf ediyor. Ya da istese bile kapasitesi var mı? Kaç tane ülkenin var. Fakat gururla söylemek isterim ki Türkiye, sahip olduğu imkan ve kabiliyetleri en tesirli kullanan önder ülkelerden bir tanesi oldu dünyada. Atatürk’ün ortaya koyduğu ‘Yurtta Sulh, Cihanda Sulh’ temel unsurundan hareketle Sayın Cumhurbaşkanımızın çizdiği daha adil bir dünya gayesi için çalışıyoruz. Memleketler arası sistemde, faal çok taraflılığı savunuyoruz. Yalnızca çok taraflılık yetmez, faal çok taraflılık gerekir. Yeniden Cumhurbaşkanımızın ‘dünya beşten büyüktür’ sözü bu gayretlerimizin özlü bir ifadesidir” dedi.
“Rusya-Ukrayna Savaşı için diplomasi yürütüyoruz”
Türkiye’nin Rusya ile Ukrayna’yı birebir masada buluşturduğunu ve barış için samimi efor sarf edildiğini kaydeden Çavuşoğlu, bunu Türk halkının takviyesiyle sürdürdüklerini tabir etti.
Bu manada gerçek bir dış siyaset sürdürdüklerini anlatan Çavuşoğlu, “Şimdi ilkesel hal sergilemek çok değerli. Güç da olsa sergilemek çok kıymetli. Bir taraftan sistemi eleştiriyoruz, bir taraftan etrafımızda çatışmalar var. Yani barış için sen ne yapıyorsun? Meselelerin tahlili için ne kadar katkı sağlıyorsunuz? Biz işte Türkiye olarak için diplomasi yürütüyoruz. İşte Rusya ve Ukrayna’yı tıpkı masada bizden öbür bir ortaya getirebilen bir ülke oldu mu? Bu hem unsurlu dış siyasetin yansımasıdır. Hem de barış için samimi gayret sarf etmedir. İşte Montrö’nün uygulanmasından tutun da şu savaşın başladığı günden bu yana izlediğiniz objektiftir ve istikrarlı dış siyaset tüm taraflı tarafsız tüm halkımız tarafından da desteklenen bir dış siyasettir. Halkın dayanağı olmazsa bunu sürdürmek mümkün değil. Bir taraftan zira dışarıdan da yok yaptırımlara katılacak mısınız? Yok şunu şöyle yapacak mısınız diye soranlar yahut işte örtülü bir formda yapsanız âlâ olur diyenler oluyor. Ancak değerli olan kendi halkımızın uyguladığınız dış siyasete yahut rastgele bir siyasete olan desteğidir” tabirlerini kullandı.
Ukrayna’daki buğday koridoruna değindi
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Rusya ile Ukrayna ortasındaki savaştan ötürü besin güvenliğinin ön plana çıktığını söyledi. Bu bahiste inançlı bir koridor açabilmek için teknik çalışmaların da devam ettiğini kaydeden Çavuşoğlu şunları söyledi:
“İşte Ukrayna’daki savaştan ötürü besin güvenliği konusunu ön planda olduğunu söyledim. Artık bir taraftan tekrar tarafları masaya getirmeye çalışıyoruz, barış için çalışıyoruz. Öteki taraftan da Ukrayna’daki buğdayın bir koridor, inançlı bir koridor açarak gemiler için mayınların temizlenmesiyle inançlı bir koridor açarak o gemilerin Ukrayna’daki buğday ve değerli tüm dünyaya taşıması muhtaçlık duyan ülkelere ihraç edilmesiyle ilgili çalışıyoruz. Birleşmiş Milletler Türkiye, Rusya ve Ukraynalılar. Artık ülkeler arıyor bizi daima ‘bizi de dahil edin bu sisteme’ diye. Biz natürel herkesin katkısına açığız. Bu bahislerde rekabet olmaz iş birliği yapmak lazım diyoruz. Lakin burada kilit ülke, kilit bir ülke olarak herkes Türkiye’yi görüyor. Zira başından beri bu istikamette her iki tarafın da itimadını kazanan, yalnızca savaş devrinde değil evvel izlediğimiz daima istikrar siyaseti sayesinde itimatlarını kazanan bir ülkeyiz. Sonuçta inşallah bir İstanbul’da merkez de kuracağız bununla ilgili. Teknik seviyede önümüzdeki günlerde toplantıda yapacağız. Rusya’nın kaideleri var, Rusya’nın tahıl ve ihraç ettiği gübre, yaptırım listesinde yok fakat onları taşıyacak gemilere yönelik yaptırımlar var. Sigorta yaptıramıyorlar, gittiği limanlardan hizmet alamıyorlar. Tüm bunlar müzakerelerin ayrıntıları. Güvenlik koridoru açıldığı vakit bu gemilerin ne taşıyacağı da değerli, Rusya’nın Odesa limanlarını Rus savaş gemilerinin girmemesi üzere bunların denetlenmesi üzere birçok teknik ayrıntılar var. Cumhurbaşkanımız pazartesi günü hem Putin hem de Zelenski ile bu mevzuları ele aldı. 8 Haziran’da Rus Dışişleri Bakanı Lavrov geliyor. Lavrov ile birlikte askeri bir heyetle gelecek. Ve ikili görüşmelerimizin dışında, ayrıyeten bu oluşacak koridor güvenliği ve Rus ile Ukrayna eserlerinin ihracatı konusunda birlikte bir çalışma yapacağız.”
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, konuşmasının akabinde öğrencilerin sorularını yanıtladı. Bakan Çavuşoğlu, öğrenci buluşmasının akabinde ise partisinin Vilayet Müşavere Meclisi toplantısının yapılacağı otele geçti.